Öz sabotaj, self sabotaj, kendini baltalama ya da kendini sabote etme kavramı sabote etme kavramını kendimize döndürmemizi ifade eder.
Sabote etmek ya da sabotaj termi ise; amaçlanan şekilde çalışmaması için bir şeye kasıtlı olarak zarar vermek, engellemek veya bozmak anlamına gelir.
Kendi kendini sabote etme halinde, kişi kendi başarılarını engelleyen veya hedeflerine ulaşmayı engelleyen şeyler yapar.
Bu süreç bilinçli veya bilinçsiz olarak gerçekleşebilir. Kendini sabote eden davranışlar kişisel ve profesyonel başarımızın yanı sıra ruh sağlığımızı da olumsuz yönde etkileyebilir.
Genellikle öz sabotaj davranışlarından söz etsek de, kendi kendini sabote eden düşüncelere ve kalıplara sahip olmak da mümkündür.
Kendini sabote etmeye neyin sebep olduğunun farkına varmak, bu kalıpları kırmanın gizli anahtarıdır.
Kendini Sabote Etme Davranışı Neden Olur?
Kendi kendini sabote etm davranışları sıklıkla değerlerimizle davranışlarımız arasında bir uyumsuzluk olduğunda gerçekleşir. Büyük olasılıkla, gerçekten istediğimizle uyuşmayan bir şey yapmamız gerektiğinde ortaya çıkar.
Tersine, ne istediğimizi biliyor ama oraya ulaşmamıza yardımcı olmayan bir şey yapıyor da olabiliriz.
Bir örnekle açıklamak gerekirse:
Doktorunuz size düzenli bir egzersiz programına başlamanız gerektiğini söyler. Ama siz spor salonuna gitmekten nefret ediyorsunuzdur.
Bunu bilerek, bir spor salonu üyeliğine ve bir eğitmenle seanslara kaydolursunuz, ekstra sorumluluğun sizi motive edeceğini düşünürsünüz.
Ancak antrenmanın ilk gününde, spor salonuna spor ayakkabınız olmadan yirmi dakika geç varırsınız.
Bu örnekte davranışlar gerçekleşmesini istediğimizi söylediğimiz şeyle uyumlu değildir.
Bu tür bir uyumsuzluk meydana geldiğinde; ya davranışlarımızı değiştirmeli ya da daha fazla öz farkındalık geliştirmemiz gerekmektedir.
Kendini sabote eden davranışlar aynı zamanda bilişsel uyumsuzlukla da bağlantılıdır. Ve İnançlarımıza veya değerlerimize uymayan bir şeyi kendimize yapmaya çalıştığımızda, kendimizi dengesiz hissetmemiz ile ortaya çıkar.
Bilinçaltımızda, genellikle davranışımızı değiştirerek bu dengeyi yeniden sağlamaya çalışırız.
Öz Sabotaj Kendini Sabote Etme Belirtileri Nelerdir?
- Yardım istemeyi reddetme
- Davranışı kontrol etme veya mikro yönetme
- Sıkça kavga çıkarma veya çatışma başlatma
- Çok düşük veya çok yüksek hedefler belirleme
- Başkalarından kaçınma veya geri çekilme
- Olumsuz kendi kendine konuşma ve aşırı özeleştiri
- Bahaneler uydurma veya kendini suçlama
- Hedefleri ve değerleri baltalama
- Madde kötüye kullanımı, aşırı harcama veya başka şekillerde “aşırıya kaçma”
- Sürekli onay bekleme
- Kendi adına konuşma isteksizliği
Kendini Sabote Etmekten Kurtulmak Mümkün mü?
Bunun için 5 temel kuraldan bahsetmek mümkündür:
- Kişisel farkındalık geliştirin.
- İfade edin.
- Bir plan oluşturun ve uygulayın.
- Farkındalık pratiği yapın.
- İletişim kurun.
Bilgilendirici makalelerimizden, güncel ürün ve fiyat listelerimizden, kampanyalarımızdan haberdar olmak için bültenimize abone olabilir ve instagram sayfamızı takip edebilirsiniz.
